Kiedy wypuszczamy konia na padok, chcemy mieć pewność, że jest dobrze zabezpieczony - nie tylko przed zimnem czy deszczem, ale też przed upałem, słońcem czy uciążliwymi owadami. Chociaż konie z natury potrafią przystosować się do różnych warunków, to nie oznacza, że nie potrzebują naszej pomocy. Dobrze dobrana derka czy maska na muchy potrafi naprawdę zrobić dużą różnicę, ponieważ wpływa to komfort zwierzęcia, ale też na jego zdrowie i codzienne samopoczucie. W tym artykule podpowiemy, jak dobrać odpowiednie akcesoria na pastwisko w zależności od pory roku i pogody, oraz na co zwrócić uwagę przy zakupie.
Co to jest derka padokowa i kiedy warto ją stosować?
Derka padokowa to specjalna derka przeznaczona do użytku na zewnątrz. Jest odporna na deszcz i wiatr, a jednocześnie oddychająca, co oznacza, że koń nie powinien się pod nią przegrzewać. W odróżnieniu od derki stajennej, która sprawdza się tylko pod dachem, padokowa musi radzić sobie z błotem, wilgocią i podmuchami wiatru, dlatego szyta jest z mocniejszych materiałów i zazwyczaj ma solidne szwy oraz wzmocnienia w miejscach narażonych na przetarcia.
Można je podzielić według grubości wypełnienia:
- bez wypełnienia (tzw. shell) - idealne na cieplejsze, deszczowe dni,
- lekkie wypełnienie (50-100 g) - na chłodniejsze, mokre jesienne poranki,
- średnie (200-250 g) - dla koni strzyżonych lub bardziej wrażliwych,
- grube (300 g i więcej) - na zimę, gdy temperatury spadają mocno poniżej zera.
Warto też zwrócić uwagę na kaptur (neck cover), który chroni szyję i kark konia (zwłaszcza podczas deszczu, śniegu i silnego wiatru). Dobrze, jeśli kaptur można łatwo przypiąć lub odpiąć w zależności od pogody.
Dobór derki i dodatków według pór roku
1. Wiosna
Wiosna potrafi być przewrotna. W tym okresie świetnie sprawdzają się przeciwdeszczowe derki przejściowe, podobne jak jesienią. W cieplejsze dni konie mogą się pod nimi pocić, dlatego warto postawić na modele bardzo dobrze oddychające.
Jeśli temperatura wzrasta, a owady pojawiają się wcześniej (czasem już w marcu), warto sięgnąć po derkę siatkową i maskę przeciw owadom - szczególnie jeśli koń jest uczulony lub wyjątkowo nerwowy w sezonie much.
2. Lato
Latem największym problemem nie jest temperatura, a owady. Komary, gzy, muchy i meszki mogą być poważnym utrudnieniem dla koni. Dlatego warto sięgnąć po derkę siatkową, która osłania grzbiet i boki, a jednocześnie pozwala skórze oddychać. Dla koni z tzw. sweet itch (nadwrażliwość na ukąszenia) taka derka to coś, co warto posiadać. Niektóre modele mają dodatkową ochronę na szyję i ogon.
Do kompletu przyda się też maska na muchy, która osłania oczy, uszy i część pyska, chroni przed podrażnieniami, zapaleniem spojówek i nerwowością. Są też wersje z frędzlami, które delikatnie odstraszają owady ruchem, co sprawdza się szczególnie u koni, które nie przepadają za sztywnymi maskami.
Warto także stosować preparaty odstraszające owady, najlepiej bezpieczne dla skóry i dostosowane do częstego użytku.
3. Jesień
Jesień to czas przejściowy, kiedy jednego dnia świeci słońce, a drugiego pada deszcz. Wtedy dobrze sprawdza się lekka derka przeciwdeszczowa z oddychającą membraną - najlepiej z niewielkim wypełnieniem (np. 50-100 g). Ochroni przed chłodem i wilgocią, ale nie przegrzeje konia. Warto wybierać modele z osłoną na ogon, wydłużonymi bokami i dobrze dopasowanym przodem, by derka nie przesuwała się przy ruchu.
Niektóre konie, zwłaszcza starsze lub chorujące na RAO (końska astma), mogą potrzebować dodatkowej ochrony już przy temperaturach poniżej 10°C - w ich przypadku warto rozważyć nieco cieplejszy model lub dokupienie podderki.
4. Zima
Zimą najważniejsza jest ochrona przed zimnem, śniegiem i silnym wiatrem. Jeśli koń jest strzyżony lub regularnie trenowany, potrzebuje porządnej derki zimowej z odpowiednim wypełnieniem. Przyjmuje się, że:
- do -5°C: 150-250 g,
- do -10°C: 300 g,
- poniżej -10°C: 400 g i więcej, najlepiej z kapturem.
Niektóre konie dobrze znoszą zimę bez derki, zwłaszcza jeśli mają naturalną, gęstą sierść i dostęp do wiaty. Ale jeśli raz zdecydujemy się na derkowanie w sezonie zimowym, powinniśmy kontynuować, sierść się wtedy nie zagęści i koń będzie uzależniony od ochrony.
Pamiętaj też, że źle dobrana derka może obcierać, dlatego warto zadbać o odpowiedni krój, rozmiar i solidne zapięcia. Regularnie sprawdzaj, czy nic się nie przesunęło, czy koń się nie spocił i czy derka nie przecieka.
Jak dobrać derkę do konia?
Najważniejsze to dobrze zmierzyć konia - najlepiej od kłębu do ogona. Każdy producent może mieć nieco inną rozmiarówkę, więc warto zerknąć w ich tabele. Jeśli Twój koń ma szeroką klatkę piersiową, wysoki kłąb albo długi grzbiet, warto wziąć to pod uwagę przy wyborze kroju - np. high neck lub full neck.
Zwróć uwagę na zapięcia, takie jak klamry, rzepy, pasy krzyżowe i pasy pod ogon, im więcej punktów mocujących, tym mniejsze ryzyko, że derka się przesunie. Dobrze dopasowana derka powinna leżeć stabilnie, nie uciskać i nie powodować otarć.
Jeśli zauważysz obtarcia, warto zmienić krój lub rozważyć podszycie derki wrażliwych miejsc (kłąb, klatka piersiowa, pachwiny).
Czy każdy koń potrzebuje derki?
Nie zawsze. Konie, które żyją na zewnątrz przez cały rok, mają grubą, naturalną sierść i nie są strzyżone, często doskonale radzą sobie bez derki. Oczywiście, jeśli mają schronienie i są dobrze odżywione. Z kolei konie starsze, sportowe, klacze źrebne czy te w regularnym treningu mogą potrzebować dodatkowej ochrony. Wszystko zależy od trybu życia i warunków, w jakich koń przebywa.
Warto obserwować swojego konia. Jeśli drży z zimna, ma napięte mięśnie lub przestaje chętnie się poruszać, może to być sygnał, że potrzebuje dodatkowej ochrony.
Pielęgnacja i przechowywanie
Derki trzeba regularnie prać, ale z zachowaniem ostrożności, najlepiej używać specjalnych środków do tkanin wodoodpornych. Przed sezonem warto sprawdzić stan szwów, zamków i rzepów - jeśli coś się rozchodzi, lepiej to naprawić to wcześniej. Po sezonie przechowuj derki w suchym miejscu, najlepiej w pokrowcach, ponieważ wilgoć i pleśń potrafią zniszczyć nawet najlepszy materiał.
Warto też zaopatrzyć się w spray impregnujący, który odświeży właściwości wodoodporne materiału.
Co warto mieć pod ręką?
Na koniec, pamiętaj o dobrym ogrodzeniu z elektryzatorem i izolatorami, które zapewni koniom bezpieczeństwo na pastwisku. Dowiedz się więcej o pastuchach elektrycznych i izolatorach, które pomogą Ci stworzyć bezpieczne warunki na pastwisku.
